Jeden z głównych problemów, przed którym stoją twórcy nowych produktów można zdefiniować w ten sposób. Mamy technologię, której chcielibyśmy użyć, ale nie wiemy, jaka grupa klientów chciałaby z niej skorzystać, w jaki sposób i za co chciałaby płacić.
Historia mojego nieudanego projektu aplikacji mobilnej do quizów Quattro Quiz oraz udanego projektu Word Wall, o których wspomniałem w rozdziale na temat drzewa eksperymentowania zainspirował mnie do rozwinięcia prostej techniki grupowego rozwiązywania problemów. Technika ta jest inspirowana analizą morfologiczną wymyśloną przez Fritza Zwicky, astrofizyka pracującego w Caltech, który użył jej do rozwiązywania problemów technicznych związanych z konstrukcją silników odrzutowych.
Artykuł jest fragmentem książki Bardziej niż Agile będącej w trakcie druku: https://onepress.pl/ksiazki/bardziej-niz-agile-marcin-zmigrodzki,baragi.htm#format/d
Zgodnie z tamtą techniką należało stworzyć tabelkę, w której kolumnami byłyby krytyczne funkcje danego systemu, a wartości kolejnych wierszy – sposoby zrealizowania tych funkcji. Zakres produktu powstawałby przez tworzenie kombinacji różnych rozwiązań dla każdej z funkcji. Ilustracyjnie obrazuje to poniższa tabelka.
Przykład analizy morfologicznej funkcji.
Uczestnicy warsztaty tworzą warianty systemu z wszelkich kombinacją rozwiązań i dyskutują od nich. Odrzucają te, które nie spełniają wymagań i finalnie wybierają najlepszą kombinację.
Adaptacja analizy morfologicznej do tworzenia propozycji wartości polega na zdefiniowaniu każdej z kolumn tabelki według schematu: grupa klientów, problem, wartość, zadanie do wykonania. Nie ukrywam inspiracji w tym przypadku również techniką value proposition canvas stworzoną przez Osterwaldera i innych.
Najlepiej będzie, jeżeli posłużę się przykładem własnego projektu, aby zaprezentować użycie tej techniki.
Przykład zastosowania value proposition mix dla projektu Quattro Quiz.
Pierwszy wiersz w poniższej tabelce pokazuje propozycję wartości, którą wybrałem, projektując aplikację Quattro Quiz. Gdy po latach ją czytam, jasne jak słońce staje się dla mnie, jak niszowy produkt wymyśliłem. To nie miało prawa się udać. Bowiem, ilu jest na świecie ludzi przygotowujących się do egzaminu PMP, dla których problemem jest fakt, że rycie terminów jest nudne i w zamian chcieliby skorzystać ze swojego telefonu komórkowego oraz “zabawnej” aplikacji mobilnej. Heh…
Drugi wiersz powyższej tabelki reprezentuje mutację mojej aplikacji, jaką wypuściliśmy niedługo po zrozumieniu, że pierwsza wersja to katastrofa. Zmieniliśmy temat na filmy oraz drinki i obserwowaliśmy, co się dzieje. Niestety nic się nie działo. Dlaczego? Bo jak później wykazała analiza aplikacji mobilnych do quizów brakowało nam trzech elementów w korzyściach: rywalizacji z innymi graczami, ładnej grafiki, która by “nagradzała” gracza za sukcesy oraz dużej bazy quizów. Gdy rozwiązuję test dla zdobycia certyfikatu, to jego wygląd i ozdobniki nie mają znaczenia. Jednak gdy robię to dla zabawy i zabicia czasu, te aspekty stają się krytyczne.
Ostatni wiersz w powyższej tabelce prezentuje propozycję wartości, jaką wyobrażam z sukcesem sobie realizuje Word Wall. Dzieciom dostarcza atrakcyjne formy sprawdzania wiedzy, w tym grę w wisielca, czy quattro quiz, które mają na celu przyswojenie porcji wiedzy zadanej przez nauczyciela.
Koncepcja Value Proposition Matrix (VPM) zakłada jednak pójście dalej z generowaniem wariantów propozycji wartości. W omawianym tu przykładzie pierwszy podział, jaki rzuca się w oczy, to na użytkowników dorosłych i dzieci. Drugi podział to na urządzenia mobilne i komputery. Trzeci to robienie nietypowych quizów dla edukacji i dla zabawy. Na tej podstawie możemy wygenerować 8 wariantów propozycji wartości.
Aby stworzyć tabelkę VPM do kolumny grupy klientów wpisujemy wszystkie zidentyfikowane segmenty. Do kolumny problem wpisujemy, jakie problemy mogą mieć wymienione wcześniej segmenty, które to można by potencjalnie rozwiązać posiadaną technologią. Do kolumny zadanie wpisujemy, co potencjalny segment użytkowników miałby robić z użyciem naszej technologii.
Otrzymujemy w ten sposób trójwymiarową przestrzeń możliwych propozycji wartości, w której możemy konstruować różne propozycje wartości dla różnych kombinacji klientów, problemów i zadań. Przykład takich propozycji wartości ilustruje poniższa tabelka.
Do tematu analizy alternatyw wrócimy jeszcze przy okazji dyskusji o zarządzaniu projektami z perspektywy ograniczeń, wymiarowaniu projektów i set-based concurrent engineering.
Przykładowa tabelka Value Proposition Matrix.
Według tej techniki propozycja wartości to sposób wykorzystania naszej technologii do wsparcia wykonywania zadań adresujących określony problem lub potrzebę wybranej grupy klientów. W ramach burzy mózgów bierzemy przykładową kombinację cech z trzech pierwszych kolumn i zastanawiamy się, czy nasza technologia może im coś zaoferować. Jeżeli tak, to wpisujemy dla tej kombinacji Grupa klientów + Problem + Zadanie wymyśloną propozycję wartości. Propozycja wartości nie jest opisem idealnego stanu zadowolenia danej grupy klientów, tylko sugestią, w jaki sposób nasze rozwiązanie mogłoby odnaleźć się w problemie i zadaniach tej grupy. Ograniczeniem, jakie towarzyszy nam przy stosowaniu VPM jest technologia, z której chcemy skorzystać, aby wesprzeć klientów.
W powyższym przykładzie wpisałem, jak się okazało później nieudaną, propozycję wartości realizowaną przez PMP Quattro Quiz. Przedstawiłem również propozycję wartości, którą realizuje podobną technologią Word Wall. Dodałem jest drugą wersję ich propozycji wartości, która adresowana jest do nauczycieli. Word Wall zbudował bowiem bogaty w treści edukacyjne portal, na którym nauczyciele mogą znaleźć gotowe ćwiczenia ze swojego programu edukacyjnego.
Celowo też zostawiłem kilka komórek pustych, np. szkoleniowców biznesowych. Param się szkoleniami w przedsiębiorstwach i po kilkunastu latach w tym zawodzie mam poważne wątpliwości, czy atrakcyjne narzędzie edukacyjne z zastosowaniem komputerów lub urządzeń mobilnych jest biznesowo atrakcyjną propozycją wartości dla trenerów. I nie chodzi mi tutaj o pojedynczy scenariusz symulacji szkoleniowej, tylko o narzędzie do tworzenia atrakcyjnych ćwiczeń w stylu quattro quiz. Nie znalazłem dotąd takiej usługi, która odniosłaby sukces na swoim rynku.
