PKW – podobne projekty

Można założyć, że systemy informatyczne wspierające wybory były rozwijane w wielu krajach, a przynajmniej we wszystkich, w których istnieje demokracja. Według indeksu demokracji na świecie jest 116 krajów o mniej lub bardziej wolnych wyborach. Zatem na świecie ogłoszono kilkaset przetargów na tego typu rozwiązania (można założyć, że podobnie jak w Polsce taki system tworzy się co parę lat). Gdyby spojrzeć na ten projekt z perspektywy planety i dłuższego okresu czasu, to okazuje się, że jako ludzkość mamy olbrzymi bagaż doświadczeń. Gdyby dotrzeć do odpowiedniej wiedzy, to wdrożenie systemu dla PKW opisane w poprzednim artykule, powinno być przewidywalne, jak korki o ósmej rano w centrum każdego dużego miasta. Kłopotliwe, ale totalnie deterministyczne.

Postanowiłem zatem poszukać podobnych przypadków w Polsce i na świecie.

Państwowa Komisja Wyborczas według informacji umieszczonych na stronie PKW ogłosiła dotąd kilka przetargów na system informatyczny do obsługi wyborów. Były to zamówienia na całkowicie nowe systemy, jak i rozbudowy istniejących. Poniżej zamieściłem tabelkę z informacjami o tych projektach:

Interesujące jest to, że rozbudowa systemu do wyborów do Parlamentu Europejskiego też została zaplanowana na wyjątkowo krótki czas. Różnica między systemem do ostatnich wyborów jest taka, że ten do PE rozbudowywała firma, która już wcześniej go tworzyła oraz to, że nie był to zupełnie nowy system a rozbudowa właśnie. Nie znam przebiegu tego projektu, jednak w mediach nie pojawiła się wrzawa związana z błędami w liczeniu głosów. Co prawdopodobnie oznacza, że w systemie nie było błędów krytycznych, których nie udałoby się zamaskować.

Ciekawe jest też to, że ostatnio PKW ogłosiła kolejny przetarg na system do obsługi wyborów samorządowych w trakcie kadencji. Przetarg został unieważniony z powodu braku ofert. Czyżby przygody przy poprzednim zamówieniu zniechęciły potencjalnych dostawców?

Unia Europejska udostępnia informacje o publicznych przetargach we wszystkich swoich krajach z system TED. Przeczesanie archiwalnych ogłoszeń na hasło „voting system”, „election”, vote counting” dało kilkanaście ogłoszeń na systemy IT, usługi, sprzęt, czy w końcu druki kart. Przefiltrowałem wyniki pod kątem informatycznych systemów do liczenia głosów i poniżej zamieszczam rezultat:

*Jako datę końca uznano termin wyborów, ponieważ nie udało się dotrzeć do rzeczywistej daty końca. Jest to przybliżenie, ale stosunkowo poprawne, bowiem w tym wypadku spóźnienie się nawet o 1 dzień może być dosyć kłopotliwe dla kraju.

Powyższych kilka przykładów dowodzi, że dostawcy dano od 5 miesięcy do niemal 6 lat, dla przypomnienia w Polsce były to 3 miesiące. Przy czym norweskie systemy nie pokrywały całego kraju tylko poszczególne okręgi. Jednocześnie koszty tych systemów są dużo wyższe niż w Polsce. Najtańszy system do głosowania w okręgu Asker w Norwegii kosztował około miliona złotych, tj. ponad dwa razy więcej niż system do głosowania w całej Polsce.

Wnioskowanie przez analogię w projektach jest niesamowicie użyteczną techniką szacowania. Bowiem bazuje na faktach, a nie życzeniach. Wyszukanie podobnych wdrożeń zajęło i dwie godziny. Po 2 godzinach uzyskałem wiedzę, ile taki system może kosztować oraz ile zajmie jego wdrożenie. Jeżeli nawiązałbym relację z ludźmi odpowiedzialnymi za powyższe przetargi (TED publikuje dane kontaktowe), to również dowiedziałbym się, na co powinienem uważać i z jakim rezultatem skończyły się te projekty.

Bezcenna to wiedza, gdy przygotowuje się tak wrażliwe wdrożenie.