Czy człowiek potrafi nauczyć się współpracy, nie będąc częścią zespołu? Czy zespół może doskonalić swoją efektywność, gdy nie ma możliwości komunikowania się i współpracy? Takie pytania zadałem sobie, projektując poniższy eksperyment społeczny. W zeszły czwartek miałem możliwość przeprowadzenia jego drugiej edycji w trakcie prelekcji na seminarium IPMA we Wrocławiu. Poniżej prezentuję wyniki.
Eksperyment polegał na tym, że przygotowałem 60 kopert z narysowanymi zielonymi lub niebieskim krzyżykami. W każdej kopercie były kartki A4 z nadrukowaną liczbą od 1 do 30 w kolorze niebieskim lub zielonym. W ten sposób uzyskałem dwa zestawy zielone i niebieskie po 30 kopert. Następnie rozdałem oba zestawy uczestnikom konferencji.
W pierwszym kroku poprosiłem, aby niebiescy nie otwierali swoich kopert. Następnie poprosiłem zielonych, aby wyjęli kartki z kopert i obejrzeli je. Poprosiłem, aby w ogóle nie dyskutowali między sobą. Zadanie polegało na policzeniu od 1 do 30 przez zielonych najszybciej, jak się da. Kolejne liczby mieli mówić posiadacze odpowiednich kartek.
Zieloni po raz pierwszy policzyli i zmierzyłem im czas. Następnie poprosiłem, aby chwilę zastanowili się, jak poprawić czas (nadal nie konsultując się między sobą). I znowu zaczęli liczyć od 1 do 30. Za trzecim razem poprosiłem, aby policzyli od 30 do 1 i po raz trzeci zmierzyłem czas.
W tym momencie niebiescy mogli wyjąć swoje kartki z kopert i poprosiłem, aby policzyli od 1 do 30 jak najszybciej się da. I zmierzyłem ich czas. Wszystkie czasy są widoczne w poniższej tabelce. Grupa ze stycznia 2016 była mniej liczna (22 osoby) i kart dostali po 11.
| Data | Uczestników | Zieloni rosnąco 1 | Zieloni rosnąco 2 | Zieloni malejąco | Niebiescy rosnąco |
| 2016-01-09 | 22 | 7,05 | 4,81 | 5,50 | 4,76 |
| 2016-10-06 | 60 | 29,42 | 16,27 | 25,94 | 15,49 |
| 2017-11-28 | 60 | 28:54 | 17:84 | 18:75 | 17:21 |
Wnioski
Jak widać pierwsza grupa (zieloni w powyższej tabelce) poprawiła swój czas, gdy za drugim razem liczyła od 1 do 30. Pamiętajmy, że nie pozwoliłem, aby się komunikowali między sobą. Zaś gdy mieli liczyć od końca już nie było tak kolorowo. Jest to wyraźnie trudniejsze zadanie.
Drugi ciekawy wniosek jest taki, że druga grupa (niebiescy) mimo, że nie widzieli swoich kartek, gdy pracowali zieloni, to osiągnęli lepszy czas niż zieloni za pierwszym razem. W przypadku eksperymentu z października czas niebieskich był niemal dwa razy lepszy od zielonych.
Podsumowując, sądzę, że ludzie potrafią nauczyć się lepiej współpracować w zadaniach, gdy mają możliwość obserwacji, jak pracują inni. Swego rodzaju retrospektywa zachodzi nie tylko na poziomie grupowym, ale i indywidualnym, w głowie każdego z nas.
W grudniu prawdopodobnie będę miał przyjemność prowadzenia tej prezentacji w trakcie seminarium PMI w Bydgoszczy i wówczas ponownie przeprowadzę powyższy eksperyment i zobaczymy 🙂
Ps.
Jeżeli ktoś chciałby powtórzyć eksperyment, to poniżej można zobaczyć jak wygląda koperta A4 oraz kartka z przykładową liczbą.
